zondag 24 maart 2019

Zo'n 1400 jaren geleden ...

... was er hommeles in Bagdad met verre gevolgen voor West-Europa, zo kan je de aankomst van de Arabieren in 711 in Spanje wel beschrijven. Abd-Al-Rahman was een prins uit de Omajjaden-dynastie in Bagdad die de dans ontsprong toen er daar gemoord werd dat het een lieve lust was, om de volgende dynastie, de Abbasiden, aan de macht te brengen. De 20-jarige prins was met zijn broer in de Eufraat gesprongen om hun achtervolgers af te schudden maar aan de overzijde luisterde zijn 13-jarige broer naar de beloften van de soldaten en hij keerde terug... om ter plaatse onthoofd te worden. De oudere broer Abd-Al-Rahman zwierf zes jaar rond in Noord-Afrika, beschermd door het berbervolk waaruit zijn moeder afkomstig was, voordat hij met een klein leger aanhangers naar Spanje overstak en daar opnieuw de Omajjaden-dynastie oprichtte die in Bagdad was verdreven. Cordoba, dat ooit door de Feniciërs gesticht was als 'Kurtuba', de goede stad, werd onder de Romeinen als 'Corduba' tot hoofdstad van hun provincie Baetrica gemaakt; en hoewel de Visigothen kozen voor Toledo als hun hoofdstad bleef 'Kordhoba' een zeer belangrijk administratief centrum, dus de Arabieren wisten meteen wat hún hoofdstad worden zou. Abd-Al-Rahman de Eerste werd aldus de eerste emir van het Spaanse Omajjadenrijk (711 - 1031) en vrij snel liet hij de gigantische Grote Moskee bouwen die we nu nog vol bewondering kunnen aanschouwen in Cordoba.
Maar hoe zijn dan de Joden in Spanje terecht gekomen? Onder de Romeinse overheersing in Judea werd hun land bij de provincie Syrië gevoegd, en toen in 68 BC de Joden in opstand kwamen sloeg generaal Titus - later keizer - de opstand neer door Jeruzalem te veroveren. In de 2e eeuw werd alweer een Joodse opstand neer geslagen, door keizer Hadrianus, en hij verdreef de Joden uit het hele gebied rondom Jeruzalem. Door al deze nederlagen en tegenslagen trokken de Joden massaal weg uit Judea, of zij werden als slaven verkocht en kwamen zo op het landgoed van een Romeinse generaal of rijke kwast o.a. in Spanje terecht. De omvang van de Joodse bevolking in Spanje was aanzienlijk, en uit opgravingen in de buurt van Elche bij Alicante is gebleken dat hier de eerste synagoge heeft gestaan, uit de vierde eeuw.

Onder de Visigotische koning Erivigio, die in 681 de gedwongen christelijke doop voor de Joden afkondigde, ging de situatie er voor de Joodse bevolking zó slecht uitzien dat velen al naar Noord-Afrika waren uitgeweken. Een nieuw hoogtepunt in de Joodse vervolging werd bereikt onder koning Egica, die als maatregel van het 16e concilie van Toledo aan de Joden verbood om nog handel te drijven met christenen én om hun geloof te belijden. Hun kinderen werden hen ontnomen vanaf zeven jaar om hen in christelijke gezinnen op te voeden. 
In het licht van deze verschrikkelijke onrechtvaar­dig­heden kan men wel begrijpen dat de Joden in Spanje 'applaudiseerden' bij de inval van de Arabieren in april 711. Een leger van amper 7000 soldaten, in hoofdzaak Berbers, onder leiding van Tariq-bin-Ziyad, kon ongehinderd door Zuid-Spanje oprukken, want koning Roderik had het héél druk in het Noorden met zijn strijd tegen Baskische troepen. Het is naar de legeraanvoerder Tariq dat het eerste door moslims bezette Europese gebied werd genoemd: de Berg van Tariq of Jebel-al-Tariq werd later Gibraltar.









1 opmerking:

  1. een stukje zin is onleesbaar en het blijkt in donker lettertype te zijn verdwenen, dus via selectie lichten de letters weer op ...

    BeantwoordenVerwijderen